Du xuân làng hoa Sa Đéc

Những ngày cuối năm khi ở khắp nơi tất bật với công việc và chuẩn bị cho kỳ nghỉ Tết âm lịch thì ở một nơi cách Sài Gòn 140km cũng đang hối hả chờ ngày hoa nở. Đó chính là làng hoa Sa Đéc.

< Hễ nhắc đến khái niệm 'văn minh miệt vườn' là người ta đề cập ngay đến nghệ thuật trồng hoa kiểng của miệt Tân Quy Đông, thị xã Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp.

Trồng hoa kiểng là một nghệ thuật độc đáo mang tính văn hóa cao, tái tạo lại thiên nhiên đã bị xã hội tàn phá. Sau năm 1930, hễ nhắc đến khái niệm “văn minh miệt vườn” là người ta đề cập ngay đến nghệ thuật trồng hoa kiểng của miệt Tân Quy Đông, thị xã Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp.

Đến làng hoa Sa Đéc vào dịp cuối năm, khách sẽ thấy nhà nhà đều trồng hoa, mọi nẻo đường đều ngập tràn muôn hoa đang chuẩn bị khoe sắc tết. Nhiều người cho rằng, nơi mùa xuân đến sớm nhất của vùng Đồng bằng sông Cửu Long là làng hoa này. Từ đây, những hương xuân của làng hoa sẽ lan tỏa khắp nơi tạo nên sắc xuân rất đặc thù của vùng sông nước.

Theo lịch hàng năm thì tháng 12 âm lịch là thời gian hoa ở Sa Đéc nở rộ và cho tới trước ngày 23 tháng chạp hoa ở nơi đây sẽ được chuyển lên Sài Gòn để phục vụ cho nhu cầu hoa Tết của người dân thành phố. Vậy nhưng nơi đây không chỉ là vùng trồng hoa mà từ lâu trở thành điểm tham quan hấp dẫn của nhiều du khách.

Làng hoa Sa Đéc nằm ở thị xã Sa Đéc thuộc tỉnh Đồng Tháp tại bờ Nam sông Tiền.

Tương truyền, ngày xưa có nàng Psardek, con gái chúa đất họ Thạc, đã phải lòng một chàng trai nghèo. Phản đối mối tình này, cha nàng đã sai người trói chàng trai lại và thả trôi sông. Nàng Psardek buồn tình nên đã đi tu.

Về sau, khi cha mất, nàng dùng tài sản của gia đình để làm việc từ thiện, tu bổ đường xá, xây cất chợ búa. Từ đó người ta gọi chợ và vùng này là Psardek. Lâu ngày, người dân đọc trại ra thành Sa Đéc.

Nghiệp trồng hoa ở Sa Đéc có từ những năm đầu của thế kỷ 20, xuất phát từ một số hộ trồng hoa kiểng ở Tân Quy Đông. Ban đầu, họ trồng chủ yếu để trang trí và biếu trong dịp tết. Dần dần, số hộ trồng hoa tăng lên và mục đích trồng hoa cũng thay đổi: từ biếu chuyển dần sang mua bán.

Từ đó đến nay, số hộ trồng hoa kiểng đã phát triển lan rộng ra các khóm Sa Nhiên, Tân Quy Tây, Tân Khánh Đông, phường 3 – thị xã Sa Đéc, xã Tân Mỹ – huyện Lấp Vò… và hình thành nên một làng nghề hoa kiểng với hàng ngàn hộ trồng - Trong đó, có hơn 1.500 hộ trồng chuyên nghiệp, mỗi năm bán ra thị trường hàng trăm ngàn chậu hoa các loại.

Làng Tân Qui Đông nằm cạnh vành đai tuyến tỉnh lộ của thị xã Sa Đéc. Ở đây, suốt 4 mùa luôn được phủ bởi những thảm hoa rực rỡ. Hoa Sa Đéc nở quanh năm với trăm hồng, nghìn tía và được chuyển đi khắp nơi trên toàn quốc, có mặt cả ở Festival hoa Đà Lạt và còn xuất khẩu ra nước ngoài… Điều này chứng tỏ nghệ thuật hoa kiểng ở Tân Quy Đông có bề dày truyền thống và có cơ sở xã hội sâu rộng được đông đảo khách hàng ưa chuộng.

Không giống với hình ảnh thường thấy của những chậu hoa đắp luống thẳng hàng, bạn sẽ bắt gặp hình ảnh sông nước miền Tây ngay trên những cánh đồng hoa Sa Đéc. Hoa ở đây được trồng trên giàn cao, phía dưới là nước từ sông rạch chảy vào. Khi triều cao, người làng Tân Qui Đồng phải chèo thuyền đi chăm sóc và thu hoạch hoa thay vì đi lại trên đất như những nơi trồng hoa khác. Có lẽ bạn sẽ chẳng thể tìm thấy ở đâu ngoài làng hoa Sa Đéc những hình ảnh độc đáo và nên thơ như thế.

Đến đây vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, bạn cũng sẽ được đắm mình trong thế giới của muôn hoa khoe sắc, từ thược dược, tú cầu, đến mai chiếu thủy, cau bình rượu. Các loài cây, hoa đẹp từ khắp nơi như tùng Nhật, vạn thọ Pháp cũng hội tụ về đây khiến bức tranh hoa Sa Đéc càng thêm quyến rũ. Là làng hoa truyền thống với tuổi đời hơn một trăm năm, nơi đây còn thu hút du khách bởi vườn hồng rộng lớn với khoảng 50 loài.

Đặc biệt, trong một vườn hoa kiểng, tùng là một trong những loại cây thời thượng được ưa chuộng nhất, vì nó có nhiều ưu điểm độc đáo. Chắc du khách nhiều nơi đã từng nghe đồn nhiều chuyện ly kỳ khó tin, nhưng có thật tại xã Tân Quy Đông, có người trồng hoa kiểng chỉ tốn một công đất mà cứ vài ngày lại thu nhập cả chỉ vàng nhờ vào trồng cây tùng Hổ Phách. Từ đó, nhà vườn thường ví von một cách dí dỏm: “Cây tùng là Đại đế của các loài kiểng ở đất phương Nam” bởi nó cho thu nhập cao so với các loài hoa kiểng khác, với cả trăm triệu đồng/năm/công. Vậy nhưng trồng loại này không phải dễ!

Thời điểm cho thu nhập từ hoa cao nhất là vào dịp Tết Nguyên đán. Cứ mỗi dịp sắp tết, người dân Tân Quy Đông lại tất bật lo chăm sóc để có những vườn hoa đẹp, nở đúng thời vụ.

Vì vậy, đòi hỏi người dân phải có kinh nghiệm trên từng chủng loại, từ nhân giống, gieo hạt đến ngâm, chiết, lai tạo…
Hoa cho ngày tết thông thường là những loại: hồng, cúc, mai, trang, vạn thọ, thược dược, kim phát tài, bông giấy…

Hoa kiểng được chuyển đi đến các chợ hoa ở khắp các tỉnh ĐBSCL, thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai… Vài năm gần đây, hoa kiểng còn “di cư” ra một số tỉnh miền Bắc và xuất đi các nước Lào, Campuchia, Thái Lan, Trung Quốc…

Mỗi khi tết sắp đến, tại đường hoa Nguyễn Huệ, thành phố Hồ Chí Minh, hoa kiểng Tân Quy Đông được bày bán rất nhiều, thu hút  sự quan tâm của đông đảo mọi người.

Vào thời điểm hiện này, làng hoa Sa Đéc đã có nhiều loại hoa phục vụ Tết Nguyên đán như: cúc tiger, cúc mâm xôi, hồng tam muội, hồng nhung, vạn thọ… cùng với các loại kiểng: mai vàng, thược dược, vạn lộc, phú quý, thịnh vượng, hòn ngọc viễn đông…

Hướng dẫn cách đi

Theo hướng TP HCM về miền Tây, đến chân cầu Mỹ Thuận rẽ phải khoảng gần 30km là thị xã Sa Đéc. Từ đây, bạn có thể hỏi đường bất cứ ai để đi đến làng hoa Tân Qui Đồng nằm nép mình bên bờ sông Tiền, cách trung tâm thị xã 4km.

Nếu muốn mua hoa, bạn nên đến các vườn gần khu công nghiệp hoặc Vườn Hồng vì hoa ở đây đẹp và giá thành lại rẻ. Nếu đi xe khách hoặc xe hơi, bạn cũng nên thuê xe máy để thăm thú làng hoa vì ở đây nhiều chỗ ôtô không vào được.

Tại Sa Đéc, ngoài làng hoa cây cảnh nổi tiếng còn rất nhiều điểm du lịch hấp dẫn và chụp hình rất đẹp. Bạn có thể tới thăm di tích Nhà cổ Huỳnh Thủy Lê ở đường Nguyễn Huệ hoặc chùa Kim Huê, chùa Minh Hương nằm ngay gần đó.

Ngoài ra, từ Thị xã Sa Đéc theo quốc lộ 80 về hướng phà Vàm Cống chắc hẳn ai cũng phải trầm trồ khi đi qua vùng đất Lai Vung bởi những vườn quýt hai bên đường mùa này đang chín vàng rực rỡ.

Về ẩm thực: Sa Đéc ngoài đặc sản hủ tiếu Sa Đéc thì trên đường Nguyễn Tất Thành có quán Lẩu cua đồng dân dã đạt tiêu chuẩn ngon-bổ-rẻ. Bên cạnh đó, có rất nhiều quán ăn trên đường Trần Phú và Nguyễn Tất Thành cũng đáng để bạn khám phá nhiều món ngon hấp dẫn như cá cuộn lá sen nướng, chuột đồng nướng sả ớt, ốc bươu hấp sả…

Đến làng hoa Sa Đéc những ngày cận Tết Nguyên đán này, du khách sẽ tận mắt chứng kiến trăm hoa đua nở đúng như cái tên mà mọi người đặt cho vùng đất này “làng hoa Sa Đéc”. Cảm nhận không khí tết đang ngập tràn nơi đây làm cho mọi người quên đi mọi ưu phiền để tận hưởng những hương xuân do thiên nhiên ban tặng.

Du lịch, GO!

Bon bon về Sa Đéc ngắm tết
Làng hoa kiểng Sa Đéc Đồng Tháp